Uitwerking graag ‘MKB-getoetst’

Het coalitieakkoord biedt ondernemers in mkb-bouw, afbouw en infra een goed fundament voor de noodzakelijke grote opgaven als verduurzaming en woningbouw. Ook is er perspectief op het wegnemen van de reeds jaren bestaande belemmeringen op de arbeidsmarkt en lijkt het mkb weer de daadwerkelijke toetssteen, maar ook motor van de economie te kunnen worden. Dit stellen Aannemersfederatie Nederland Bouw en Infra (AFNL) en de Nederlandse Ondernemersvereniging voor Afbouwbedrijven (NOA) in een eerste reactie op het vandaag gepresenteerde coalitieakkoord. Het zal er echter wel op aankomen hoe de uitvoering gestalte gaat krijgen en of daadwerkelijk met de praktijk van mkb-ers in bouw, afbouw en infra rekening gaat worden gehouden bij de grote verduurzamings- en woningbouwoperaties.

Meer regie op ruimte met minister VRO

Wij zien verheugd dat de overheid flink wat miljarden wil investeren in onder meer bouwen, wonen, infrastructuur, onderwijs en de oplossing van de klimaat- en stikstofproblematiek. Dit biedt perspectief en vertrouwen en kan een flinke impuls betekenen voor grote maatschappelijke opgaven als energietransitie en verduurzaming. Positief is ook dat het kabinet weer inzet op een minister van Volkshuisvesting en Ruimtelijke Ordening; dit betekent dat er weer meer regie komt op de ruimtelijke ordening. Het liefst zouden wij zien dat hieraan ook klimaat en infrastructuur worden gekoppeld, daar ook dit de nodige regie in de ruimte behoeft. Hopelijk kan zo’n minister van VRO ook zorgen voor een versnelling van vergunningsprocedures. En alhoewel er ook voor de oplossing van de stikstofproblematiek veel geld wordt uitgetrokken, is nog niet geheel duidelijk hoe Nederland op korte termijn uit de stikstofklem komt. Wij hopen dat mogelijk nieuwe of wijzigende regelgeving die hierbij noodzakelijk is, wordt getoetst door het mkb met de wettelijk verplichte MKB-Toets. Deze staat genoemd in het coalitieakkoord, maar heeft nog een stevige impuls nodig om door alle departementen tijdig en enthousiast te worden ingezet. 

Gezamenlijk probleem voldoende instroom oplossen

Realiseren van de bouwopgave, energietransitie en verduurzamingsoperatie zijn cruciaal, maar kunnen niet worden gerealiseerd als er onvoldoende vakmensen zijn. Wij willen daarom graag samen met het kabinet afspreken hoe de gezamenlijke verantwoordelijkheid ten aanzien van instroom en opleiden handen en voeten te geven. Als er onvoldoende vakmensen instromen, hebben we daar als gehele samenleving last van. Mkb-aannemers in bouw, afbouw en infra proberen er alles aan te doen medewerkers op te leiden, perspectief en een vaste baan te bieden. Cruciaal daarbij is dat er een breed aanbod van bouw(gerelateerde) mbo-opleidingen met voldoende regionale spreiding blijft en ontstaat, waar jongeren, maar bijvoorbeeld ook zij-instromers en buitenlandse medewerkers worden opgeleid, omgeschoold of bijgeschoold. Ook met deelcertificaten kunnen vakmensen worden opgeleid.

Neem arbeidsmarktbelemmerende regelgeving weg

Tenslotte hopenwij dat het Kabinet niet te veel sleutelt aan de moeizaam tot stand gekomen adviezen van de commissie-Borstlap en de SER terzake arbeidsmarkt en sociale zekerheid. Het in dienst nemen van meer vaste medewerkers heeft in het mkb in bouw, afbouw en infra alleen kans van slagen als arbeidsmarktbelemmerende maatregelen als de loondoorbetalingsplicht in het 2^e ziektejaar wordt teruggebracht en er een duidelijke status van de zelfstandige ondernemer komt, specifiek voor sectoren met gezagsverhoudingen. De elkaar in snel tempo opvolgende Afschaffing VAR, Wet Aanpak Schijnconstructies, en Wet DBA met alle gebreken die hieraan kleven, volgden elkaar in snel tempo op, maar brachten voor mkb-aannemers geen duidelijkheid. 

De MKB-ontzorgpolis biedt niet of nauwelijks soelaas voor mkb-ondernemers. Voor 83% van de mkb-ondernemers is de polis onbekend en ruim driekwart daarvan vindt de polis ook niet interessant. Mkb-ers worden hierdoor niet ontzorgd en blijven met de financiële risico’s en verantwoordelijkheid voor re-integratie van zieke of deels arbeidsongeschikte werknemers zitten.

Dit blijkt uit onderzoek naar het gebruik van de zogenaamde MKB-ontzorgpolis die Kabinet, verzekeraars en koepelorganisaties voor werkgevers in december 2018 in het leven hebben geroepen als oplossing voor de loondoorbetalingsplicht in het 2^e ziektejaar. Het onderzoek is uitgevoerd onder mkb-ondernemers in bouw, afbouw en infra door onderzoeksbureau Panteia in opdracht van Aannemersfederatie Nederland Bouw en Infra (AFNL) en de Nederlandse Ondernemersvereniging voor Afbouwbedrijven (NOA), samenwerkend in Stichting AFNL-NOA.

AFNL-NOA vraagt de Tweede Kamer en het Kabinet in een brief met het oog op de begrotingsbehandeling SZW in de Tweede Kamer, op basis van de resultaten van dit onderzoek nu toch werk te maken van het verkorten van de loondoorbetalingsplicht voor tenminste het tweede ziektejaar. In het Regeerakkoord van dit Kabinet is de belofte gedaan werkgevers hierin tegemoet te komen, waarbij is aangegeven de loondoorbetalingsplicht te verkorten van twee naar één jaar voor bedrijven met minder dan 25 werknemers.

AFNL-NOA roept de politiek op de belofte uit het Regeerakkoord na te komen, nu blijkt dat de MKB-ontzorgpolis het mkb geen soelaas biedt, ook in het belang van het weer in dienst nemen van – vaste – medewerkers in het mkb.

Mkb-ondernemers vragen al geruime tijd aandacht voor de grote financiële risico’s van deze plicht, die een rem zetten op de – vaste – werkgelegenheid en mkb-ers in problemen brengen door de onevenredige last, die met deze plicht gepaard gaat. Werkgevers in het mkb doen veel aan preventie en nemen hun verantwoordelijkheid. Een langdurig ziektegeval drukt echter zwaarder op de bedrijfsvoering bij een mkb-bedrijf. Zeker als dit gepaard gaat met het moeten voldoen aan voor het mkb onevenredig zwaar uitpakkende verplichtingen, die de wetgever heeft opgelegd.

Met behulp van de MKB-ontzorgpolis zouden ondernemers vanaf 1 januari 2020 ontlast (kunnen) worden van een deel van de verantwoordelijkheid en verplichting in het reïntegratietraject. Uit het onderzoek blijkt echter dat ondernemers hier te weinig gebruik van maken. Mkb-ondernemers zien de ontzorgpolis niet als echte ontzorging, daar de mkb-werkgever grote verantwoordelijkheid blijft dragen en risico blijft lopen als zaken misgaan. Het merendeel van de ondernemers heeft daarom niet zo’n ontzorgpolis afgesloten en ook de voorlichtingscampagne dit jaar heeft er niet voor gezorgd dat mkb-ondernemers zijn overgestapt.

Lees de brief aan de Tweede Kamer en het onderzoeksrapport.

Met toekomstbestendige woningbouw de crisis uit investeren!

Gemeenten, Vereniging Eigen Huis, Woonbond, woningcorporaties en een groot aantal branches, waaronder AFNL-NOA bepleiten vandaag bij de Tweede Kamer en het Kabinet om samen miljarden euro’s vrij te maken om in de bouw van betaalbare en duurzame huizen te investeren. De partijen verwachten dat hiermee de naderende economische crisis deels bezworen kan worden en er een inhaalslag gemaakt kan worden om het immense woningtekort terug te dringen.Lees verder

Volgens de woningbouwalliantie, is het noodzakelijk om tot 2030 minstens 90.000 nieuwe huizen per jaar te bouwen om het enorme tekort van meer dan 330.000 woningen in te lopen. In het pleidooi dat de woningbouwalliantie op 18 juni aan de Kamerleden overhandigen, vragen zij aan het Rijk om met hen de krachten te bundelen en extra gelden vrij te maken om deze doelstellingen te realiseren.

Duurzame en betaalbare nieuwbouwwoningen 

De partijen verenigd in de woningbouwalliantie benadrukken dat het niet alleen om méér huizen gaat, maar dat de nieuwe woningen en woonwijken ook een toonbeeld van milieuvriendelijkheid en duurzaamheid moeten worden. Zo moeten de wijken energieneutraal en klimaatadaptief zijn, voorzien zijn van openbaar vervoer en goede fietsontsluiting en moet er veel groen en natuur in de nieuwe wijken komen, zodat de bewoners dicht bij huis aangenaam kunnen verblijven. Daarnaast willen de partijen dat minstens 50% van alle nieuwe woningen voor de lage en middeninkomens beschikbaar komen. 

Anticyclisch investeren

Het Centraal Planbureau bracht dinsdag nieuwe cijfers naar buiten waaruit blijkt dat Nederland een zware crisis te wachten staat, waarin veel mensen hun baan verliezen en de inkomens onder druk komen te staan. Volgens de woningbouwalliantie is nu anticyclisch investeren in de woningbouw de ideale manier om de negatieve gevolgen van de coronacrisis voor de economie zoveel mogelijk tegen te gaan, omdat de behoefte aan betaalbare woningen heel groot is en omdat extra investeringen in de woningbouw grotendeels binnen Nederland blijven. Dat is goed voor de werkgelegenheid en volgens de initiatiefnemers verdienen de extra investeringen zich grotendeels weer terug doordat het Rijk minder geld aan uitkeringen kwijt zal zijn en extra inkomsten zal hebben uit de verkoop van bouwgrond en uit belastingen. 

Ook het Rijk moet investeren

De woningbouwalliantie benadrukt dat het ontwikkelen en bouwrijp maken van nieuwe woonwijken forse voorinvesteringen van gemeenten en marktpartijen vergen, terwijl die daar te weinig financiële buffers voor hebben. De partijen vragen daarom aan het Rijk om mee te investeren in het kopen van gronden en in het ontwikkelen en bouwrijp maken daarvan. Investeringen die het Rijk na een periode van 10 tot 15 jaar weer terugverdient in de vorm van grondopbrengsten. Daarnaast vraagt de woningbouwalliantie aan het Rijk om de eenmalige woningbouwimpuls van 1 miljard euro die het Kabinet heeft aangekondigd permanent te maken, zodat gemeenten gelden beschikbaar houden voor het uitkopen en saneren van oude bedrijventerreinen, voor de aanleg van extra infrastructuur en voor andere voorzieningen die niet uit de opbrengsten van de woningen betaald kunnen worden. Tenslotte bepleiten de partijen om de verhuurderheffing die woningcorporaties betalen te verminderen en dat geld te gebruiken voor de bouw van extra sociale huurwoningen. 

Maatregelen voor als de woningvraag wegvalt

De woningbouwalliantie meldt dat op dit moment de verkoop van woningen nog niet te lijden heeft onder de coronacrisis. Ze zijn echter bang dat als de sombere voorspellingen van het CPB uitkomen, dat dan alsnog de woningverkoop terug gaat lopen. Daarom vragen ze aan het Rijk om nu vast een maatregelenpakket in gereedheid te brengen, voor als die situatie zich onverhoopt toch voor gaat doen. Onderdeel van dat pakket is het zogenoemde Nationaal Garantiefonds, wat een koopgarantie afgeeft voor onverkochte woningen in nieuwbouwprojecten, zodat de bouw van de projecten toch kan starten. Het idee is dat het garantiefonds de aangekochte woningen weer verkoopt als de coronacrisis helemaal voorbij is en de woningmarkt zich hersteld heeft. 

Langjarige investeringszekerheid

De partijen in de woningbouwalliantie roepen het Rijk op om met hen de krachten te bundelen en dit investeringspakket tot een succes te maken, omdat dit een uitgelezen kans is om de woningbouw te benutten om Nederland uit de economische crisis te investeren en tegelijkertijd een enorme bijdrage te leveren aan het oplossen van grote maatschappelijke opgaven op het terrein van wonen, klimaat, energie, duurzaamheid en mobiliteit. De partijen benadrukken dat ze zelf ook veel te bieden hebben en dat ze graag zo spoedig mogelijk met het Kabinet en de politieke partijen aan tafel willen voor een constructief overleg met als doel een langjarig overheidsprogramma, dat partijen voor de lange termijn houvast geeft, zodat zij daar hun investeringen op kunnen afstemmen.

Download het Pleidooi