Geen positief effect verwacht bij voorgestelde beleidsvarianten wet DBA

In verband met de bespreking van de Derde voortgangsrapportage Wet DBA heeft AFNL-NOA afgelopen maand een brief gestuurd aan de Vaste Kamercommissie Financiën. Er zijn nog veel problemen en onduidelijkheden rondom de uitvoering en handhaving van de wet DBA. Voorzitter Gesthuizen heeft de Kamer verzocht om samen met opdrachtgevers en opdrachtnemers uit sectoren waarin veel zzp-ers werkzaam zijn de discussie aan te gaan om de problemen te bespreken.

De Wet DBA (Deregulering Beoordeling Arbeidsrelaties) is bedoeld om een beter onderscheid te kunnen maken tussen zzp’ers en mensen in loondienst en om verkapte dienstbetrekkingen van zelfstandigen tegen te gaan. Maar er blijven onduidelijkheden bestaan, omdat de arbeidswetgeving niet past bij de huidige praktijk voor opdrachtgevers en opdrachtnemers.

Wet is niet eenduidig te handhaven

Het debat rond de Wet DBA is eind vorig jaar helaas gestrand. De wetgeving is er, maar er wordt nog niet gehandhaafd. Naar aanleiding van het rapport van de commissie Boot is een streep door de visie en werkwijze van de Belastingdienst gezet. Hoewel de commissie wel degelijk kansen zag voor de zogenaamde ‘modelovereenkomsten’, bleken er ernstige gebreken te zijn. Er zou onder meer teveel worden gefocust op het letterlijke contract en te weinig op de maatschappelijke context, zoals de positie van de contractpartijen en de uitvoering van het contract in de praktijk.

Beleidsvarianten voor invulling criteria

De ambtelijke commissie die toen aan de slag is gegaan heeft, na overleg met deskundigen en betrokken partijen, geconcludeerd dat er geen eensluidende visie te construeren is over het maatschappelijk beeld van een arbeidsverhouding. Dit vanwege de grote verschillen (fiscaal, civielrechtelijk en sociaalrechtelijk) tussen werknemers en zelfstandigen. De commissie heeft tien beleidsvarianten beschreven waarmee aan de vier criteria, t.w. vrije vervanging, gezagsverhouding alsmede de uitvoerbaarheid en handhaving, een concretere of andere invulling kan worden gegeven zodat deze beter aansluiten bij het huidige maatschappelijk beeld van een arbeidsrelatie.

Verschil zzp-er en ozp-er moet duidelijk worden

Na bestudering van de tien varianten kwam AFNL-NOA tot de conclusie dat er geen enkele variant is die positieve effecten oplevert voor alle vier voornoemde criteria. Er zijn meer belemmeringen dan mogelijkheden. We blijven ons daarom op het standpunt stellen dat een echte zzp-er een ondernemer zonder personeel (ozp-er) is en als ondernemer zelf werk aanneemt en uitvoert. Deze ondernemer is verantwoordelijk voor de geleverde prestatie en factureert zelf. Een zzp-er die zich door een uitzendbureau laat uitlenen is geen ondernemer, aangezien hij geen invloed heeft op de keuze van de opdrachtgever noch het tarief, en niet verantwoordelijk is voor de kwaliteit van de uitgevoerde werkzaamheden.

Problemen gezamenlijk bespreken

AFNL-NOA doet daarom wederom een vriendelijk doch dringend beroep op de Kamer om de discussie aan te gaan met opdrachtgevers en opdrachtnemers uit sectoren waarin veel zzp-ers werkzaam zijn. Wanneer wij met elkaar kunnen spreken over de uitvoerbaarheid en handhaving van de Wet DBA, kan aan een gezamenlijke oplossing worden gewerkt. Daarna kunnen verdere stappen worden gezet naar een nieuwe definitie van het begrip ozp-er.

Onze brief aan de voorzitter en leden van de Vaste Commissie Financiën van de Tweede Kamer der Staten-Generaal is te downloaden.