AFNL en NOA zien een klein beetje licht aan de horizon gloren met de PFAS-maatregelen die staatssecretaris Van Veldhoven vandaag voorstelt. Het is alleen erg jammer dat deze maatregelen pas op 1 december ingaan.

Veel bedrijven in de (af)bouw- en infrasector liggen nu stil door het PFAS-probleem. Ondernemers moeten nu alweer werknemers naar huis sturen, terwijl de crisis nog maar net voorbij is. Ontslagaanzeggingen worden nu gedaan, flexibele vakkrachten zitten al thuis en arbeidspools gaan weer draaien om werknemers aan het werk te houden. Volstrekt onnodig als het Kabinet nu de PFAS-normen aanpast, zodat weer zand en grond verplaatst kan worden.

AFNL en NOA roepen het Kabinet op sneller dan vandaag voorgesteld nu al op een behoedzaam hoger niveau vast te stellen, zoals ook bepleit samen met de koepelorganisaties MKB-Nederland/VNO-NCW. Daarmee kunnen de bedrijven die bagger en zand verzetten weer aan de slag, kunnen wellicht ontslagen en faillissementen worden voorkomen, terwijl de bodemkwaliteit niet verslechtert.

Met het oog op de landelijke actiedag woensdag 30 oktober a.s. ‘De bouw staat op slot. Politiek, trek het vlot!, zijn er bussen geregeld naar Den Haag. Om de acties zo publieksvriendelijk mogelijk te houden, heeft CUMELA-Nederland samen met AFNL-NOA het initiatief genomen per bus naar Den Haag te rijden. Er zijn opstapplaatsen door het hele land. Als u hiervan gebruik wilt maken, kan dat door hier aan te melden. Dus oranje hesje aan en gezamenlijk naar Den Haag.

Onder de slogan ‘Nederland staat op slot, politiek trek ’t vlot!’ hebben meer dan 30 branche- en ondernemersorganisaties waaronder AFNL en NOA zich aangesloten bij de landelijke actiedag op 30 oktober van de stichting Grond in Verzet. De organisaties hebben samen met deze stichting een Manifest gemaakt dat ze woensdag willen aanbieden aan de verantwoordelijke ministers, de minister-president en de provincie- en gemeentebestuurders.

Enorme schade door stikstof- en PFAS-impasse
‘In het manifest wordt de enorme schade van de stikstof- en PFAS-impasse geschetst’. Ook staan er voorstellen in om Nederland snel weer vlot te trekken, zodat projecten weer door kunnen en banen niet in gevaar komen.

Geen wegblokkades
Voor de branches- en ondernemersorganisaties is een belangrijke randvoorwaarde dat de actie woensdag publieksvriendelijk verloopt en niemand tot overlast is. Dus geen wegblokkades, maar bijvoorbeeld wel een mooie materiaalexpositie op het Malieveld om te illustreren welk soort werk momenteel allemaal stilligt. Gezamenlijk ondersteunen de branche- en koepelorganisaties de stichting Grond in Verzet, die de organiserende partij is. Vanuit diverse plaatsen zijn busvervoer en tal van andere praktische ondersteunende zaken geregeld. De verwachting is dat nog meer branches zich aansluiten en de actie steun betuigen. Iedereen wordt opgeroepen om met het openbaar vervoer of de beschikbare bussen naar het Malieveld te komen. Ondernemers en branches kunnen terecht op een speciale actiepagina met actiemateriaal.

Download manifest

De vergunningverlening in de bouw- en infrasector is grotendeels tot stilstand gekomen door de stikstof- en de PFAS-problematiek. Huizenbouw, grondwerkzaamheden en file-aanpak komen stil te liggen en plannen van de BouwAgenda en het Klimaatakkoord kunnen niet meer worden uitgevoerd. De bouw- en infrasector komt stil te liggen en krijgt nu als eerste de klappen van de stikstof en PFAS-problematiek en andere aanverwante sectoren zullen volgen. Het Kabinet moet nu maatregelen nemen waardoor de sector aan het werk kan blijven, anders volgen er ontslagen en faillissementen. Helaas is het Kabinet tot op heden niet met maatregelen gekomen om het werk weer op gang te krijgen.

Landelijke actiedag

Een aantal bedrijven heeft daarom het initiatief genomen tot een landelijke actiedag op 30 oktober a.s. Daarbij hebben zij de brancheorganisaties aangeboden om zich aan te sluiten en daar hebben we onder andere als AFNL en NOA gebruik van gemaakt. Ook andere branches haken aan bij deze actie. Als AFNL en NOA delen wij de boodschap: het kabinet moet nu maatregelen nemen waardoor de sector aan het werk kan gaan en blijven, anders volgen ontslagen en faillissementen. De overheid lijkt niet door te hebben dat het hier niet alleen om de bouw gaat, maar dat vele andere sectoren vroeger of later ook de gevolgen zullen voelen. Op deze manier wordt het een nationale economische crisis. Lees verder

Kom met mensen, niet met materieel!

Om de urgentie van de boodschap te benadrukken zijn AFNL en NOA ook aanwezig bij de landelijke actiedag en roepen we onze leden op om collega-ondernemers te steunen. Dit, alhoewel de stikstofproblematiek het ene bedrijf inmiddels platlegt en het andere nu nog nauwelijks raakt.

De bedoeling van de actie is om met zoveel mogelijk mensen (dus niet met materieel!!) naar het Malieveld in Den Haag te komen. We willen de actie graag zo publieksvriendelijk laten verlopen. De oproep is dan ook: kom met mensen, niet met materieel!

Programma actiedag 30 oktober

Het programma begint op 30 oktober om 10 uur en dan zal er een aaneenschakeling van sprekers, waaronder vertegenwoordigers uit de sector en de verantwoordelijke ministers/staatsecretarissen, op het podium verschijnen. Om 15.00 uur is het officiële programma ten einde en kan iedereen huiswaarts keren. Gezamenlijke organisaties willen de actiedag zo publieksvriendelijk mogelijk laten verlopen. Daarom is er ook voor gekozen om geen honderden stuks materieel of voertuigen naar Den Haag te laten komen.

Overheid moet verantwoordelijkheid nemen

Wij willen met name door de aanwezigheid van heel veel mensen laten zien dat hier de werkgelegenheid vol wordt geraakt in diverse sectoren, in branches en van ondernemers en hun medewerkers. Bedrijven, die in het geval van PFAS geen enkel en bij stikstof slechts een te verwaarlozen aandeel van 0,6% hebben in de oorzaak van het probleem. Bouwvakkers en bedrijven in bouw, afbouw en infra worden slachtoffers van het falende overheidsbeleid. Nu is het moment dat de overheid haar verantwoordelijkheid moet nemen!

Flitsenquete stikstof; uw medewerking wordt gevraagd

VNO/NCW en MKB Nederland inventariseren de schade ten gevolge van stikstof en PFAS-problematiek. Miljarden aan investeringen die welvaart en werkgelegenheid opleveren, kunnen als gevolg van de zogenoemde PAS-uitspraak van de Raad van State niet doorgaan. Dat is voorlopig de uitkomst van het oordeel dat de Raad op 29 mei 2019 heeft geveld over het Programma Aanpak Stikstof (PAS). De PAS mag sindsdien niet meer worden gebruikt als basis voor toestemming voor activiteiten die stikstof uitstoten. Dat heeft duizenden projecten en initiatieven in de problemen gebracht.  Onze koepelorganisaties proberen de economische schade per provincie en sector in kaart te krijgen. Ondervindt u hinder van de PAS-uitspraak, vul dan deze korte enquête in. Geef uw mening via https://wsonwp.survey.fm/flitsenquete-pas

AFNL-NOA is verheugd dat het kabinet toch de urgentie van het stikstofprobleem inziet. Positief aan het Kabinetsbesluit van vorige week vrijdag is dat er extra maatregelen en middelen komen om de ontstane situatie op te gaan lossen. Echter, voor de acute stikstofproblemen is nog geen oplossing gevonden.

Ook voor de bouwprojecten direct gelegen bij Natura-2000 gebieden is nog geen oplossing. Heel veel bouwprojecten liggen stil en faillissementen met alle gevolgen voor werknemers en ondernemers zijn niet ondenkbaar. Het Kabinet geeft aan dat per 11 oktober vergunningprocedures kunnen worden hervat. AFNL-NOA roept gemeenten en provincies op hier direct mee van start te gaan zodat er weer gebouwd kan worden, zowel in de woningbouw als infrasector. Voorkomen moet worden dat mkb-aannemers onnodig omvallen.

Lees onze brief aan gemeenten, die we met meerdere betrokken ondernemersorganisaties hebben verzonden.

Bekijk ook het NOS Journaal waarin Riek Siertsema, voorzitter AFNL, gevraagd werd om een reactie op het kabinetsbesluit van vrijdag 4 oktober. De reportage over de stikstofproblematiek start op 09:00 minuten. Naar NOS Journaal

Het is alarmfase rood voor de bouw. Want ondanks een aantal forse maatregelen die de commissie Remkes ondertussen aan het kabinet heeft voorgesteld om de uitstoot en neerslag van stikstof tegen te gaan, ontbreken concrete maatregelen om de 18.000 bouwprojecten die door de stikstofproblematiek stilgevallen zijn weer vlot te trekken.

AFNL-NOA trekt samen op met Bouwend Nederland, MKB Infra, Cumela, Vereniging van Waterbouwers, VHG en NVB en stuurde deze week een brandbrief aan zowel het kabinet als aan lagere overheden. Daarin worden de overheden dringend verzocht om noodmaatregelen te treffen waardoor bouwprojecten weer opgestart kunnen worden.

Dat het kabinet op Prinsjesdag heeft aangekondigd dat er 2 miljard euro beschikbaar komt voor de bouw van nieuwe woningen is goed nieuws. En ook de voorgenomen oprichting van een investeringsfonds voor economisch mindere tijden is bemoedigend, net zoals de lastenverlichtingen die ervoor zorgen dat Nederlanders meer te besteden hebben. Ook de verruiming van de werkkostenregeling met 100 miljoen euro is een opsteker. AFNL-NOA is echter minder te spreken over een aantal fiscale maatregelen die het kabinet voor ondernemers in petto heeft.

Wij zijn blij dat het kabinet 2 miljard euro beschikbaar wil stellen voor de bouw van nieuwe woningen. Hopelijk komt er dan wel snel een oplossing voor de stikstofproblematiek, anders wordt het erg lastig om te kunnen bouwen.

Investeringsfonds

Op Prinsjesdag werd de oprichting van een nieuw investeringsfonds aangekondigd, waarvan in economisch mindere tijden gebruik kan worden gemaakt. Wij hopen dat dit niet bij mooie woorden blijft, maar daadwerkelijk wordt omgezet in daden.

Zelfstandigenaftrek

Het kabinet zegt dat de aangekondigde inperking van de zelfstandigenaftrek bedoeld is om schijnzelfstandigheid aan te pakken, maar zo’n maatregel raakt kleine ondernemers met een eenmanszaak of vof hard. Die profiteren op deze manier minder van de lastenverlichting dan anderen. Daar komt bij dat ondernemersfaciliteiten in de Wet Inkomstenbelasting 2001 door recente besluitvorming verder worden versoberd. In een brief aan de Kamer in december 2018 heeft staatssecretaris Mona Keijzer van Economische Zaken echter aangegeven dat er geen intentie bestond om ondernemersfaciliteiten verder aan te pakken. Deze besluitvorming is daarmee in strijd.

Jojobeleid

NOA schaart zich achter MKB Nederland met de conclusie dat het derde kabinet Rutte een “fiscaal jojobeleid” voert. Aan de ene kant is de verlaging van de vennootschapsbelasting (vpb) in de eerste schijf een goede stap voor kleine ondernemers. Het uitstellen van de lastenverlichting in de tweede schijf is echter tegen de afspraken in het regeerakkoord en is met deze rijksbegroting ook onnodig. Het raakt vele mkb’ers in de afbouw, terwijl de lasten voor bedrijven deze kabinetsperiode fors oplopen. Wij pleiten er dan ook voor om dan óók de belastingverhoging op ondernemen (Box 2) te schrappen. Afbouw, bouw en infra willen net als alle ondernemers zekerheid om te kunnen investeren.

Na meerdere jaren ‘onderhandelen’ is op 5 juni 2019 een Pensioenakkoord gepresenteerd. De nieuwe afspraken hebben tot doel om te komen tot een toekomstbestendig en evenwichtig pensioenstelsel. De vraag die AFNL-NOA zich stelt, is wat de betekenis van het akkoord is voor de bedrijfstakken bouw, infra en afbouw. Biedt het nieuwe akkoord werkenden in onze bedrijfstak met fysiek zware arbeid meer zekerheid zodat men gezond de pensioengerechtigde leeftijd kan behalen? Er zijn afspraken gemaakt over fysiek zware arbeid, maar AFNL-NOA betwijfelt zeer of het nieuwe akkoord voor onze bedrijfstakken voldoende oplossingen biedt.

Positief is dat de AOW-gerechtigde leeftijd minder hard gaat stijgen dan oorspronkelijk was voorzien. De nieuwe afspraken betekenen concreet dat men in de volgende jaren bij de onderstaande leeftijden recht heeft op de AOW-uitkering:

Jaar Leeftijd
2019, 2020 en 2021 66 jaar en 4 maanden
2022 66 jaar en 7 maanden
2023 66 jaar en 10 maanden
2024 67 jaar
Na 2024 1 jaar langer leven is 8 maanden later AOW

Zonder het akkoord zou men in 2021 pas met 67 jaar met pensioen kunnen gaan. Door het akkoord wordt die datum uitgesteld naar 2024. Bovendien is de afspraak gemaakt dat 1 jaar langer leven tot gevolg heeft dat men acht maanden later recht heeft op de AOW-uitkering. Momenteel is het nog zo dat één jaar langer leven tot gevolg heeft dat men één jaar later aanspraak kan maken op de AOW-uitkering. AFNL-NOA is positief over de nieuwe afspraak. Toch denken wij dat de nu voorgestelde maatregel niet toereikend is om alle werkenden in onze bedrijfstakken in de gelegenheid te stellen gezond de pensioengerechtigde leeftijd te laten behalen.

Specifieke maatregelen voor fysiek zware arbeid

Het Pensioenakkoord bevat ook maatregelen waardoor mensen die het niet redden om tot de AOW-leeftijd door te werken drie jaar eerder kunnen stoppen met werken. De kosten die daaraan verbonden zijn, moeten door werkgever en werknemer worden opgebracht. Daarvoor is de volgende afspraak gemaakt:

  • De werknemer kan zijn pensioen naar voren halen. Dat betekent dat het pensioen eerder kan ingaan;
  • De werkgever zou moeten bijdragen door het AOW-niveau te overbruggen. Tot een bedrag van € 19.000,- geldt niet de zogenaamde RVU-boete.

We zijn ronduit teleurgesteld over de afspraken voor zware fysieke arbeid. Als de werknemer besluit om zijn pensioen eerder te laten ingaan, gaat dat ten koste van de pensioenuitkering. Immers, het opgebouwde kapitaal moet over meerdere jaren worden uitgesmeerd. De bijdrage die aan de werkgever wordt gevraagd, werkt feitelijk als een boete op het aannemen van personeel. Onze bedrijfstakken kenmerken zich door fysiek zware arbeid. Veel mensen stromen eerder uit als gevolg van arbeidsongeschiktheid. AFNL-NOA vindt het onbegrijpelijk dat de overheid geen specifieke (financiële) middelen ter beschikking stelt voor bedrijfstakken met fysiek zware beroepen. Wij vinden dat in Nederland iedereen gezond de pensioengerechtigde leeftijd moet kunnen behalen. Meer aandacht voor fysiek zware arbeid is gerechtvaardigd en wij hopen dat in de uitwerking van het akkoord hier nog goed naar wordt gekeken. Overigens stelt de overheid wel een budget van € 800 miljoen beschikbaar om in sectoren te komen tot afspraken over duurzame inzetbaarheid en gezond langer doorwerken.

Afspraken voor lange termijn

AFNL-NOA is positief dat er onderzoek wordt ingesteld of men na 45 jaar werken in aanmerking kan komen voor de AOW-uitkering. Zeker omdat veel werknemers in onze bedrijfstakken op relatief jonge leeftijd starten met werken, kan dat tot gevolg hebben dat men eerder met pensioen kan gaan. Ook wordt onderzoek ingesteld of mogelijkheden van verlofsparen en aanvullend pensioensparen kunnen worden verruimd.

Verzekeringsplicht arbeidsongeschiktheid en afschaffing doorsneepremie

Aan de centrale organisaties van werkgevers en werknemers, alsmede aan ZZP-organisaties, wordt de vraag gesteld om voor de zomer van 2020 te komen met voorstellen voor een verzekeringsplicht tegen arbeidsongeschiktheid en uitzonderingen daarop. Tot slot moet ook worden vermeld dat de zogenaamde doorsneepremie wordt afgeschaft. Dat betekent dat iedereen dezelfde premie betaalt voor dezelfde pensioenopbouw. Om te voorkomen dat oudere werknemers hiervan nadeel ondervinden, worden maatregelen uitgewerkt om dit te compenseren.

Conclusie

AFNL-NOA is blij dat de voortdurende stijging van de AOW-leeftijd wordt ingedamd. Wij zijn echter ronduit teleurgesteld over het pakket aan maatregelen ten aanzien van fysiek zware arbeid. Men kan drie jaar voor de AOW-leeftijd eerder uittreden, maar de rekening wordt bij de individuele werkgever en werknemer neergelegd. Wij hopen dat de politiek ons pleidooi om hier financiële ondersteuning te bieden oppakt. Hopelijk sluit de politiek niet de ogen voor het feit dat onze bedrijfstakken zich kenmerken door een twee keer zo hoge uitval vanwege arbeidsongeschiktheid ten opzichte van het landelijk gemiddelde. En wordt er rekening gehouden met het gegeven dat veel werknemers in onze bedrijfstakken, vanwege de jonge leeftijd waarop men is gaan werken, vaak meer hebben bijgedragen aan bijvoorbeeld de AOW en andere voorzieningen. Bedrijfstakken met fysiek zware arbeid hebben recht op erkenning en steun. Daar zullen wij de politiek op blijven aanspreken!

Om knellende wet- en regelgeving voor bedrijven te veranderen, is een commissie van overheid en bedrijfsleven opgezet onder leiding van Michaël van Straalen; de Commissie Van Straalen. Deze commissie heeft haar eerste advies uitgebracht. Dit gaat over de Risico-Inventarisatie en Evaluatie (RI&E), waarbij de overheid dringend wordt geadviseerd het invullen van de RI&E behoorlijk te vereenvoudigen. Alle werkgevers zouden hier makkelijker aan moeten kunnen voldoen, als er zo min mogelijk tijd mee verloren gaat om de RI&E te maken. Daarnaast is de commissie Van Straalen nu aan de slag met drie onderwerpen:

  • Inperking van de stroom CBS-enquêtes. Dit is door veel organisaties, o.a. door AFNL-NOA, aangedragen;
  • Het verbeteren van de implementatietermijnen van in werking treden van wet- en regelgeving;
  • Betere afstemming/vereenvoudiging E-herkenningsregelingen.

Meld ons tegen welke wet- en regelgeving u aanloopt

De commissie Van Straalen heeft via MKB-Nederland een enorme lijst met wet- en regelgeving aangedragen gekregen, waarmee ondernemers in de praktijk problemen hebben. Deze lijst is ook bij AFNL-NOA beschikbaar. Mocht u tegen bepaalde wet- en regelgeving aanlopen die niet goed werkt, laat het ons dan weten. Wij zorgen er voor dat dit bij de Commissie Van Straalen terecht komt. Stuur uw mail alstublieft aan Rielèn van der Hoek, hoofd politiek beleidsbureau van AFNL-NOA.

Vorstverlet/Onwerkbaar weerregeling moet worden herzien

Doordat de sectorindeling voor de financiering van een deel van de WW niet langer gehanteerd zal worden, is het bepalen bij cao van de precieze voorwaarden waaronder gebruik gemaakt kan worden van de Calamiteitenregeling volgens het Ministerie van Sociale Zaken en Werkgelegenheid (SZW) niet langer logisch. In de ene cao zou bijvoorbeeld gekozen worden voor één wachtdag alvorens bij vorst aanspraak gemaakt kan worden op een WW-uitkering en in de andere cao voor een wachtperiode van twee weken. Onder de huidige sectorindeling is die keuze van invloed op de hoogte van de sectorale premie, maar in het nieuwe stelsel heeft die keuze enkel effect op de Algemeen werkloosheidsfonds (AWf)-premie, die door alle werkgevers wordt afgedragen. Voorstel van SZW is om voor de regeling onwerkbaar weer (oftewel onze vorstverlet) een uniforme wachttijd van 1 kalenderweek = 7 dagen te hanteren. Deze regeling zou in moeten gaan per 1 januari 2020. AFNL-NOA vindt de voorgestelde regeling van het ministerie echter een non-regeling!

Met de Wet vereenvoudiging UWV-regelingen van 1 januari 2013 is de juridische basis gelegd voor het samenvoegen van de bestaande onwerkbaar weerregeling en de werktijdverkortingsregeling tot een Calamiteitenregeling. Met het wetsvoorstel arbeidsmarkt in balans (WAB) wordt premiedifferentiatie naar aard van het contract ingevoerd en zal de sectorindeling voor de financiering van een deel van de WW niet langer worden gehanteerd. Dat heeft gevolgen voor de huidige regelingen en voor de toekomstige Calamiteitenregeling WW.

Laatste stand van zaken

Onlangs heeft AFNL-NOA, samen met de secretaris van VNO-NCW en MKB-Nederland en enkele andere vertegenwoordigers van sectoren, met SZW, UWV en vakbeweging gesproken over de calamiteitenregeling. Daarbij is aangegeven dat de voorgestelde regeling van het ministerie feitelijk een non-regeling is, die met name kleine, gespecialiseerde bedrijven hard raakt. Ons pleidooi voor zo weinig mogelijk wachtdagen werd ondersteund door de vertegenwoordigers van de vakbeweging. Die vroegen met name aandacht voor veilige werkomstandigheden, want die komen onder druk te staan als er geen goede regeling is. SZW heeft toegezegd de conceptregeling te ‘herzien’ en daarbij te bekijken naar hoeveel wachtdagen men terug kan gaan. VNO-NCW en MKB-Nederland hebben een werkgroep opgericht waar ook AFNL-NOA in deelneemt. Binnen deze werkgroep zal verder worden nagedacht over de regeling. Op 19 augustus aanstaande staat er een vervolgoverleg gepland met het ministerie en andere betrokken partijen.